Strona główna Chwała bohaterom

chrzanow.kik.opoka.org.pl

Piotr Pietkiewicz 1911 - 1984

[Apel poległych] [Życiorys] [Farba T] [Spotkania osobiste] [Na papieskim szlaku] [W KIK-u] [W Internecie]


Δ Apel poległych

W dniu 1 marca 2016 r. w kościele pw. św. Mikołaja w Chrzanowie odprawiona została Msza św. w intencji Ojczyzny i w intencji Żołnierzy Wyklętych. Mszę św. koncelebrowali proboszcz ks. Roman Sławeński i ks. dr Lucjan Bielas, który wygłosił homilię.

Celebrans przypomniał postać młodej kobiety Ireny Odrzywołek, w której dokonała się przemiana sumienia. Pochodziła z sąsiedniej Byczyny. Żyła w rodzinie o tradycjach komunistycznych. Wstąpiła do Związku Walki Młodych i Polskiej Partii Robotniczej. Wydawać by się mogło, że chce budować komunizm w Polsce. Zostaje strażniczką w więzieniu św. Michała w Krakowie, gdzie uwięzionych było wielu Polaków, przeciwników siłą narzucanego ustroju. Pod wpływem ich rozmów, uznaje, że to oni mają rację, a nie władza. Dostarczyła im broni, dzięki której udała się ucieczka 64 osób. Sama zapłaciła za to wysoką cenę. Rozstrzelana została w Gliwicach w grudniu 1946 r. parę dni przed 21 urodzinami.

Kluczem do rozwiązania naszych trudnych spraw jest przebaczenie. By nie dopuścić do tego, by Polak Polakowi przyłożył lufę do potylicy.

"Prośmy tych, którzy umarli, a są obecni w świętych obcowaniu, by nam pomogli w wielkim przebaczeniu 77 razy." zakończył homilię ks. Lucjan.

W uroczystościach uczestniczyli przestawiciele Senatu i Sejmu Rzeczpospolitej, samorządu terytorialnego i liczne poczty sztandarowe: policji, straży pożarnej, szkół różnych szczebli. Była też młodzież z klas mundurowych z Chrzanowa i Sierszy.

Druga część uroczystości odbyła się przy tablicy na dzwonnicy kościoła. Złożono tam kwiaty, zapalono znicze. Rotmistrz Ryszard Sobieraj odczytał apel poległych, przedstawiciele władz wygłosili przemówienia a ks. Roman Sławeński odmówił modlitwę za Ojczyznę ks. Piotra Skargi.

Wśród osób wywołanych do apelu poległych był śp. Piotr Pietkiewicz. Oto treść wywołania:

Piotrze Pietkiewiczu
Żołnierzu Armii Krajowej
na Ziemi Wileńskiej
zesłańcu i więźniu łagrów
w Workucie na Syberii
w latach 1945 - 1955
zmarły w Gdańsku
stań do apelu!

Część jego pamięci!

Ostatnim punktem programu uroczystości był wieczór pieśni patriotycznych w domu parafialnym, który zgromadził 50 osób. Było dwoje solistów: ułan i dziewczyna oraz chór mieszany z Przeciszowa z akompaniamentem akordeonu.


Δ Życiorys

Piotr Pietkiewicz urodził się w Wilnie 17 sierpnia 1911 roku. Ukończył wydział budowlany Szkoły Technicznej im. Józefa Piłsudskiego. Pracował w swoim zawodzie m.in. w Warszawie i Krynicy przy budowie pensjonatu Jana Kiepury "Patria". Od 1936 roku pracował w Wilnie.

W czasie wojny był żołnierzem Armii Krajowej. Prowadził konspiracyjną drukarnię o kryptonimie "Farba T", podlegającą dowództwu Biura Informacji i Propagandy AK.

Aresztowany w 1945 roku przez NKWD, spędził 10 lat w Workucie na Syberii, początkowo jako więzień obozu pracy, następnie od 1947 - jako przymusowy osadnik (specpasieleniec). Ponownie aresztowany w 1950 roku był przesłuchiwany przez rok pod absurdalnym zarzutem budowy lotnisk desantowych dla Amerykanów na wypadek wojny. Nie został jednak skazany, choć groziła mu kara śmierci.

W roku 1955 wrócił do Wilna, gdzie spotkał się z matką. A po przekazaniu niewykrytej drukarni Polakom w Wilnie wyjechał do Gdańska, gdzie czekała na niego żona z synem.

Pracował w Gdańsku jako inspektor nadzoru budowlanego w Spółdzielni Mieszkaniowej "Przymorze".

Zmarł 22 września 1984 roku. Pochowany został na cmentarzu Srebrzysko.


Δ Farba "T"

Wspomnienia z uwięzienia na Syberii Piotr Pietkiewicz zaczął spisywać po przejściu na emeryturę w 1976 roku. Stało się to dla niego pasją życia. Był inwalidą, gdyż oprawcy sowieccy biciem i głodem pozbawili go zdrowia. Mimo to, co roku, odwiedzał byłych współwięźniów, zbierał materiały, by oddać prawdę. Dożył, na szczęście czasu, że wydanie wspomnień syberyjskich stało się możliwe, choć nie była to łatwa droga, nie zmarnował jednak tego czasu.

Pierwsze wydanie "Farby T" ukazało się anonimowo w drugim obiegu. Ślad po nim znajduje się na czwartej stronie okładki wydania drugiego.

   WSPOMNIENIA PIOTRA PIETKIEWICZA
ZOSTAŁY WYDANE PO RAZ PIERWSZY POD
TYM SAMYM TYTUŁEM Z FUNDUSZY KSS KOR,
W 60 ROCZNICĘ UZYSKANIA NIEPODLEG-
ŁOŚCI, JESIENIĄ 1978 ROKU. NAKŁAD 
WYNOSIŁ 100 EGZEMPLARZY Z CZEGO PO-
ŁOWA WPADŁA W RĘCE SŁUŻBY BEZPIECZEŃ-
STWA. OBECNIE DRUKUJEMY ROZSZERZONĄ 
WERSJĘ KSIĄŻKI PODPISANĄ PRAWDZIWYM 
NAZWISKIEM AUTORA.   

Wydanie drugie 1983 r.

Wydanie drugie "Farby T" ukazało się w stanie wojennym również w drugim obiegu, w wydawnictwie Druk. Ujawnione zostało prawdziwe nazwisko autora, a na ostatniej stronie podane zostały odpowiedniki pseudonimów 9 osób. Choć był to drugi rok stanu wojennego, autor chciał pokazać prawdę o bohaterach żołnierzach Armii Krajowej - żołnierzach wyklętych. Jeden z egzemplarzy tego wydania przekazałem do biblioteki naszego Klubu.


Wydanie trzecie 1990 r.

Wydanie trzecie "Farby T" ukazuje się w roku 1990 w wolnej Polsce już po śmierci autora.


Δ Spotkania Osobiste

W roku 1976, gdy Piotr zaczynał zbierać materiały do "Farby T", poznałem siostrzenicę jego żony Annę. Dwa lata później, w 1978 r. wziąłem z nią ślub. Poznałem jej rodzinę ze Śląska i z Gdańska. Longina Pietkiewicz, siostra mojej teściowej Marii, była żoną Piotra. Utrzymywaliśmy z rodziną Piotra bardzo bliskie i serdeczne relacje.

Myślę, że Piotr mi ufał i miał na mnie ogromny wpływ.

W czasie dorocznych objazdów po Polsce do rodziny i zesłańców syberyjskich wstępował do Katowic. Tam właśnie, w rodzinnym mieszkaniu mojej żony, miałem możliwość słuchać jego opowiadań z zesłania.

Piotr dał mi do przeczytania maszynopis "Farby T". Może to nawet było pierwsze wydanie? Wiele usłyszanych wcześniej opowiadań Piotra odnalazłem w tekście. Wspomniałem, że Syberia była miejscem, gdzie już za caratu gnębiono zesłańców. Odpowiedział, że za sowietów było na Syberii znacznie gorzej - stwarzano warunki, by człowiek nie mógł przeżyć. I zginęło tam wiele milionów.

Spędziliśmy wakacje w mieszkaniu wujostwa w Gdańsku w 1979 roku. Był również u nas dwukrotnie w Chrzanowie.

Mam drugie i trzecie wydanie "Farby T".

Towarzyszyłem mu w ostatniej drodze na Srebrzysko. Pozostaje ciągle w mojej wdzięcznej pamięci.


Δ Spotkałem go na papieskim szlaku

Na pielgrzymim szlaku spotkałem Piotra Pietkiewicza, żołnierza AK, więźnia łagrów sowieckich i zesłańca w Workucie w latach 1945 - 1955. Wrócił stamtąd cudownym sposobem dzięki głębokiej wierze, z cyngą, chorobą głodową i padaczką po urazach w wyniku bicia w czasie przesłuchań. Napisał "Farbę T" o drukarni konspiracyjnej w Wilnie, o zsyłce na Syberię, o towarzyszach niedoli. Był wujem mojej żony. Towarzyszył Ojcu Świętemu w czasie każdej pielgrzymki w Polsce, póki żył, póki sił starczało. Spotkałem go w Mogile. Przyjechał z Gdańska do Katowic. Na lotnisko na Muchowiec nie dotarł, sił nie starczyło - pozostał w domu u krewnych.

Fragment artykułu Wojciecha Sali: "Kim jest dla mnie Jan Paweł II" umieszczonego w piśmie Parafii Matki Bożej Różańcowej w Chrzanowie "Parafialnik" nr 10 (62) z października 2003 r.


Δ O Piotrze Pietkiewiczu w chrzanowskim KIK-u

Postać Piotra Pietkiewicza i jego książka znana była w Klubie od wielu lat. Do Klubu należą trzy osoby, które osobiście go znały. Anna i Wojciech Salowie prowadzili spotkania na jego temat. Podarowali do biblioteki Klubowej drugie wydanie "Farby T". Informacje o spotkaniach umieszczane były w biuletynach Klubu w wersji wydanej na papierze i w formie elektronicznej na stronach Klubu. W kwerendzie poniżej podane są odsyłacze do biuletynów.


Δ Kwerenda w Internecie

Strony o treściach związanych z Piotrem Pietkiewiczem podzielono następująco:

  1. Księgarnie oferujące książkę "Farba T"
    - Antykwariat Toruń Farba T : wspomnienia byłego żołnierza AK / Piotr Pietkiewicz
    - Antykwariat "Bliskie strony" Farba T. Wspomnienia byłego żołnierza AK
    - nakanapie.pl Farba T : wspomnienia byłego żołnierza AK
  2. Biblioteki i centra dokumentacyjne:
    - Muzeum AK Biblioteka Okręgu Wileńskiego.
    Księgozbiór przekazany przez Pana Janusza Bohdanowicza do Biblioteki Muzeum AK.

    Lp. 65 Pietkiewicz Piotr Farba
    - Fundacja dokumentacji czynu niepodległościowego Sowiniec: Polska Solidarna (1986-1989) | 4060. Pietkiewicz Piotr Farba T' : wspomnienia byłego żołnierza A.K. – Wilno ; Workuta ; Gdańsk : Wydaw. Druk, 1983.
    - Fundacja dokumentacji czynu niepodległościowego Sowiniec: Polska Współczesna (od 1989) | 1338. Pietkiewicz Piotr: Farba T : wspomnienia byłego żołnierza AK – Gdańsk : Modem, 1990.
    - OCLC WorldCat |Farba T : wspomnienia byłego żołnierza AK

    OCLC (Online Computer Librery Center) - międzynarodowa organizacja i serwis w zakresie bibliotekarstwa cyfrowego. Skupia 60 000 bibliotek z 112 krajów.


    - NUKAT |Farba T : wspomnienia byłego żołnierza AK.

    NUKAT - Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych. Członek OCLC.

    Z analizy katalogu wynika, że książka jest dostępna w 11 województwach w Polsce. W 10 bibliotekach uniwersyteckich, 2 bibliotekach wyższych seminariów duchownych, Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, bibliotekach: Miasta Stołecznego Warszawy, Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi i Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej w Poznaniu.


  3. Strony zawierające informacje o Piotrze Pietkiewiczu i cytaty z "Farby 'T'"
    - Biuletyn KIK w Chrzanowie nr 18 (maj-czerwiec 2003 r.) Anna i Wojciech Sala: "FARBA T" Golgota Polaków na Wschodzie we wspomnieniach Piotra Pietkiewicza, wilniuka, żołnierza AK, sybiraka - Workuta 1945-1955. Tytuł spotkania w Klubie Inteligencji Katolickiej w Chrzanowie w dniu 27 maja 2003 r.
    - Biuletyn KIK w Chrzanowie nr 21 (luty-czerwiec 2004 r.) Anna Sala "Dzień patrona szkoły". Autorka wspomina m.in. swojego wuja Piotra Pietkiewicza.
    - Blog "Obozy koncentracyjne" Łagry Workuty, cytat z "Farby 'T' o wywózkach.
    - Polska podziemna Okręg Wilno ZWZ-AK: "Miód", "Wiano". "Drukarnia Farba. [...] Po jakimś czasie na teren Wilna przywieziono w TWZW, z Warszawy trzy drukarnie polowe. Pracowali w nich: Piotr Pietkiewicz "Kaczor", Bolesław Rutkowski "Baret", Antoni Kiwilszo "Truteń", Witold Przybylski "Nowina"."
    - wyborcza.pl Beata Maciejewska "Koniec świata polskich kresów" 29.09.2014 Płaszcze nieobrębione u dołu, nici zwisają do ziemi. Buty - kiezy konserwowane towotem lub dziegciem. Cuchną - wspominał Piotr Pietkiewicz, urzędnik magistratu
    - wyborcza.pl Marek Sterlingow: "Wilno. Sześć razy z rąk do rąk" 18.09.2009 Autor korzystał z "Farby T". Napisał o aresztowaniu, zesłaniu i powrocie Piotra Pietkiewicza. "Rosjanie za przynależność do AK aresztują Piotra Pietkiewicza, który zdołał przetrwać w Wilnie wszystkich okupantów. Wywożą go za koło podbiegunowe, do Workuty. W miejscowym języku znaczy to "dużo niedźwiedzi". Paszport na wyjazd do Polski dostał po dziesięciu latach, w 1955 r. Żegna go wtedy jeszcze setka Polaków.

Webmaster: Wojciech Sala wsala@pro.onet.pl
Stronę założono 3 marca 2016 r. Ostatnia aktualizacja 8 marca 2016 r.

Strony znajdują się na serwerze Fundacji Opoka

Fundacja Opoka